Pracujesz w Polsce? Warto znać swoje prawa – zwłaszcza jeśli chodzi o dni wolne od pracy. Polska gwarantuje pracownikom kilka form wolnego czasu, zarówno w święta, jak i w sytuacjach wyjątkowych.
Poniżej znajdziesz krótki przewodnik po najważniejszych z nich.
Święta ustawowe
W Polsce mamy 13 dni ustawowo wolnych od pracy. W tych dniach większość firm, urzędów i sklepów jest zamknięta. Pracodawca nie może wtedy wymagać obecności w pracy (chyba że pracujesz np. w ochronie, szpitalu, czy transporcie – wtedy obowiązują inne zasady).
Urlop wypoczynkowy
Każdy pracownik zatrudniony na umowę o pracę ma prawo do płatnego urlopu.
– 20 dni rocznie – jeśli masz mniej niż 10 lat stażu pracy,
– 26 dni rocznie – jeśli masz co najmniej 10 lat stażu pracy.
Urlop możesz wykorzystać jednorazowo albo podzielić na krótsze okresy. Daty ustala się wspólnie z pracodawcą.
Urlop na żądanie
Masz do dyspozycji 4 dni urlopu na żądanie w roku. Możesz go wykorzystać bez wcześniejszego planowania – np. jeśli coś nagle się wydarzy i nie możesz przyjść do pracy. Wystarczy poinformować pracodawcę najpóźniej w dniu nieobecności.
Urlop z powodu siły wyższej – nowość od 2023 roku
W wyjątkowych sytuacjach rodzinnych (nagła choroba dziecka, wypadek bliskiego), masz prawo do 2 dni lub 16 godzin urlopu z powodu siły wyższej.
– Urlop jest płatny w 50%
– Nie musisz dostarczać zaświadczenia lekarskiego
– Wystarczy zgłosić sytuację pracodawcy jak najszybciej
Urlop chorobowy
Jeśli zachorujesz i nie możesz pracować, możesz iść na tzw. L4 (zwolnienie lekarskie).
W takim przypadku przysługuje Ci 80-100% wynagrodzenia – w zależności od przyczyny i długości choroby.
Pracując w Polsce, masz prawo do różnych form wolnego – zarówno w zaplanowanych, jak i nagłych sytuacjach. Znajomość tych zasad pomoże Ci lepiej planować pracę i odpoczynek, a także uniknąć nieporozumień z pracodawcą.